Het komt regelmatig voor in de coaching dat cliënten mij vragen hoe ze hun emoties onder controle moeten houden. Voor velen zijn emoties namelijk verkeerd en lastig. Ze vinden dat, als je je emoties toont, je kwetsbaar bent en dus op voorhand een ‘loser’ bent. Kwetsbaarheid heeft voor hun de associatie van ‘zwak zijn’.

Als je deze overtuiging onderzoekt, bemerk je dat een grote groep mensen zichzelf heeft aangeleerd om zich in bepaalde situaties vooral ‘groter te maken’ dan ze in werkelijkheid zijn. Ze vermijden emotionele situaties en storten zich bijvoorbeeld in hun werk en/of allerlei verslavingen om de emoties te ontwijken en/of te verdoven. Mijn ervaring heeft mij geleerd dat deze mensen zich vaak heel eenzaam voelen en niet geleerd hebben hoe fijn het is om juist dit emotionele stuk met een ander te delen. Vaak ontbrak het al vroeg in hun leven aan een stuk veiligheid. Ze blijven een stuk ‘leegte’ ervaren en kunnen niet volop genieten van het leven.

Wat heb je geleerd vanuit je systeem van herkomst?

Interessant is om eens voor jezelf na te gaan hoe er vroeger bij jou thuis omgegaan werd met emoties. Wat gebeurde er bijvoorbeeld als jij als kind was gevallen en je knie bloedde? Hoe was dan de reactie van je ouders? Was er ruimte om eens een flink potje te huilen of werd je gesust? ‘Sttttt….stil maar. Kop op, grote meid/jongen zijn. Het is alweer over.’

Ik heb zelf (in de vorige eeuw 😊) als juf heel wat kinderen getroost. Als juf ben je op zo’n moment de veilige haven en ik was dikwijls verbaasd hoe snel verdriet bij een kind ook weer over kon zijn als er even oprechte aandacht voor was. Er waren grote verschillen zichtbaar hoe kinderen hiermee om gingen. Sommigen bleven met groot verdriet op de grond liggen als ze waren gevallen, wachtende totdat er iemand kwam, maar de meesten zochten zelf hulp en troost. Meestal kropen ze bij me op schoot en sprak ik hun rustig toe. Een slokje water deed ook altijd wonderen. En voor sommigen was een mooie pleister ook een vorm van troost.

Als ik kijk hoe ik dat deed toen ik zelf moeder werd is het interessant dat een kusje, maar ook vaak iets lekkers de manier van mij was om hen te troosten. Dat zou ik nu anders doen, omdat ik te vaak in de praktijk zie dat troost voor mensen gekoppeld zit aan eten. Onbewust gaf ik deze boodschap door. Daarom noteer ik dit gedrag ook in dit blog, want het is boeiend om te kijken of jij je kind of jezelf soms ook troost met voedsel. Mooi om daar eens stil bij te staan en eventueel je keuze in dit gedrag te wijzigen. Ik realiseerde mij pas vele jaren later, dat ik het net zo had gedaan als mijn eigen moeder. Je ziet hoeveel patronen en gewoonten wij onbewust overnemen.

Laat je zien in alle kwetsbaarheid en durf puur te zijn.

Vele volwassen cliënten vertellen mij hoe ze bijvoorbeeld bij een overlijden of scheiding hun eigen verdriet verborgen houden voor hun kinderen. Als hun kind ze vraagt: ‘Mama ben jij verdrietig?’, dan zijn er velen die dit ontkennen. ‘Nee hoor, alles is prima’, geven ze als antwoord. Kun je je voorstellen hoe verwarrend dit kan zijn voor een kind? Mijn ervaring is dat kinderen juist voelsprietjes hebben voor dit soort zaken. Zij gaan twijfelen aan hun eigen gevoelens en emoties als ze de ontkenning horen. Ze voelen dat hun moeder verdriet heeft, maar hun moeder zegt dat het goed gaat. Onbewust leert het kind nu dat hij/zij niet kan vertrouwen op de eigen gevoelens en emoties die het waarneemt. Pure verwarring dus en de vraag is: ‘Waarom?’ Ben je bang dat je kind je kwetsbaarheid en tranen ziet? Moet je altijd sterk zijn van jezelf? Ga eens na voor jezelf, als je dat wilt, hoe jij dit doet en wat de sturing daarachter is.

Ik ben verdrietig of … ik voel me verdrietig.

Natuurlijk is het ook niet de bedoeling dat jij je hele ziel en zaligheid neerlegt op de schouders van een kind. Dat is niet de taak van een kind om jou verdriet te dragen. Dat is jouw klus en jouw verantwoordelijkheid. Echter, er is niets mis mee om tegen het kind te zeggen: ‘Mama voelt zich nu wat verdrietig’ of ‘Er is even wat verdriet.’ Kies ervoor om bewust het voelen te benadrukken en ‘ik ben verdrietig’ te vermijden. Je bent namelijk niet je verdriet. Je bent zoveel meer dan dat. Echter, je voelt wel je verdriet en dat mag woorden krijgen en geuit worden.
Veel kinderen gaan na een dergelijke mededeling gewoon weer door met hun spel. Misschien geven ze je nog even een knuffel, maar dan spelen ze gewoon weer verder. Natuurlijk kun je ook een gesprekje voeren met je kind, waarin je aangeeft dat emoties heel normaal zijn en dat iedereen zich wel eens verdrietig voelt. Als je wat voorbeelden geeft uit het leven van het kind, dan zal het zich er al snel in herkennen en kan het kind weer ontspannen. Het kind ziet dat de ouder zich ook weer hersteld en verder gaat met het leven. Verdriet is op die manier iets wat gewoon bij het leven hoort.

Geef emoties de erkenning die ze verdienen.

Hoe mooi zou het zijn als wij als volwassenen leren om emotionele veiligheid bij te brengen aan onze kinderen? Dat je kinderen (inclusief jezelf) leert om de emoties te herkennen en ze niet langer meer wegduwt. Laat de emoties er zijn en … laat het ‘verhaal’ los. Geloof me, de emoties duren maar kort. Wat ons emotioneel gevangen houdt, zijn de gedachten die we blijven en blijven herhalen, waardoor het lichaam iedere keer weer in de staat van emoties wordt geduwd. Dit versterkt je niet en heeft ook geen helende werking. Integendeel zelfs, het werkt averechts.
Die enorme (negatieve) maalstroom van gedachten dient ons niet en hebben we een halt toe te roepen.  Dat kun je absoluut leren.

Als we de emoties leren herkennen en erkennen, dan geeft dat een enorm stuk opluchting en ruimte en draagt het bij aan je gezondheid. Je hart kan open blijven en je kunt de volheid van het leven blijven ervaren. Mensen die diepgaande emoties niet durven te voelen, sluiten op een gegeven moment hun hart en kunnen ook niet meer van het leven genieten. De minder fijne, maar ook de fijne emoties hebben geen doorgang meer en stuiten iedere keer weer op het opgetrokken muurtje.

Een golf komt en gaat ook weer.

Misschien helpt het voor je als je emoties en gedachten gaat zien als de golven van de zee. Kun jij die controleren? Nee, natuurlijk niet! Die zijn er gewoon. Ze komen en ze gaan.
Het zou mooi zijn als wij dat als mens ook zo zouden ervaren met onze emoties en gedachten? Ze komen en ze gaan. Het enige wat we hebben te doen is om ze de ruimte te geven en te doorvoelen en ze niet te veroordelen met welke labels dan ook.

Boodschap van de ziel.

Als we emoties veel meer gaan leren zien als boodschappen van de ziel, dan kunnen we er ons voordeel mee doen. Dan is het enige wat we te doen hebben een stuk moed ontwikkelen om de gevoeligheid te ervaren als zijnde dat dit de berichten van je eigen ziel zijn. Dan hoeven we niet meer te vluchten en te ontkennen en voortdurend in de weerstand te schieten. Die strijd hoeven we dan niet te voeren en hoeven ook niet langer meer te vertoeven in een staat van waakzaamheid. Die alertheid kost namelijk bergen energie en beperkt je in je levensvreugde. Zolang we weigeren om niet werkelijk in verbinding te gaan met datgene wat zich aandient, blijven we vastzitten en kunnen we niet echt loslaten. Die keuze is echt aan jou.

Als de deksel begint te wiebelen…

In de coaching vertel ik regelmatig de metafoor van de pot met de deksel. Stel je een grote pot voor met een deksel en die pot zit in jou lichaam. In de pot zitten al je ervaringen rondom angst, boosheid en verdriet. Als je niet bereidt bent om die emoties te doorleven en los te laten, dan kun je ze tijdelijk in deze pot (ver)stoppen. Maar er komt een dag dat de deksel op die pot ontzettend gaat wiebelen. De druk die onder de deksel zit wordt steeds groter en groter. Dat betekent in de praktijk dat je dagelijks bezig bent om die deksel op die pot te houden. Dat kost me toch een berg energie! En dan op een dag, blijft de deksel echt niet meer zitten en knalt er als het ware vanaf. De energie van de emoties zoekt een weg om zich te ontladen. Dat gaat met een hevigheid waar de omgeving vaak van schrikt. Het is niet de gebeurtenis zelf in het heden die dit veroorzaakt, maar de vele gebeurtenissen die in de pot gestopt waren en er niet mochten zijn. Die laten vroeg of laat van zich horen. Niemand ontkomt daaraan. Wel kan het jaren duren en vaak is een burn out, depressie of ziekte de aanleiding om de pot werkelijk te legen.

Delen van emoties.

Onlangs heb ik samen met een vriendin ervaren hoe mooi het is om een stuk verdriet te delen. Zij had mij gevraagd om samen alle rouwkaarten te lezen die zij had ontvangen, toen haar man tien jaar geleden overleed. Zij had gevoeld dat ze dit graag samen wilde doen, vanuit de verbinding met haar gevoelens en behoeften. Ik heb veel van dit moment geleerd.
We hebben alle dozen met kaarten gepakt en rustig stuk voor stuk gelezen. Ik heb gezien hoe belangrijk deze kaarten met prachtige teksten voor mijn vriendin zijn. Ook nog na tien jaar! Ik heb me verbaasd hoeveel verschillende rouwkaarten er zijn en hoe verschillend mensen uiting geven aan hun gevoelens. Van hele verhalen recht uit het hart, tot aan een stempel van het bedrijf. Zo verschillend, maar allemaal zo waardevol. Ik zag wat het met haar deed om in volle aandacht dit samen te delen en te praten over deze bijzondere man in haar en mijn leven. Het heeft mij geleerd en laten ervaren hoe fijn dit is om samen te doen en vooral ook vorm te geven aan de intense pijn van dit verdriet en gemis. Hoe troostend de woorden zijn die mensen opschrijven, zodat duidelijk wordt dat de gemiste persoon ook belangrijk was in vele andere levens. Dat geeft een intense troost.

Laten we leren met elkaar dat emoties een duidelijke functie en boodschap hebben en dat ze werkelijk gehoord willen en mogen worden. Dat je ze kunt zien en kunt ervaren als een geschenk. Als een boodschap van het lichaam en je hart. Dat je kunt leren om je emoties te verwoorden en duidelijk kunt maken wat je verlangens en behoeften zijn. Betuigt dit dan van zwakte of van grote moed? Wat vind jij?
Hoe mooi als jij zelf kunt leren voelen wat jij nodig hebt en leert vragen om hulp en steun. Dan hoeven we niets extreem te controleren, dan mag het er zijn en zal het ons niet in de weg zitten. Dan kan iedere gebeurtenis met een emotie een leerervaring worden die ons verrijkt en ons nog verder helpt om aspecten als gemis, vergeving, compassie,  onvoorwaardelijke liefde enzovoort te doorgronden. Alles heeft weer zoveel levenslessen in zich en de kunst blijft om tegen alle ervaringen, leuk of niet leuk, een volmondig JA te zeggen. Al deze ervaringen horen namelijk bij een vervuld leven.

Boekentip:

Onlangs las ik het boek: Levenslessen van Elisabeth Kubler-Ross en David Kessler. Zij beschrijven vanuit hun ervaring vele levenslessen over het leven voor de dood. In de waargebeurde verhalen laten ze je ervaren hoe bijzonder kwetsbaarheid juist kan zijn en wat de kracht ervan is.

Nou kan ik me voorstellen dat sommigen graag willen leren hoe ze hun eigen kwetsbaarheid kunnen ontdekken in een veilige omgeving. Ik kan en wil je daar graag bij helpen. Wat er nodig is van jou kant is dat je de moed verzameld om de eerste stap in dit proces te maken. Van mij kun je mijn volle aandacht, liefde en expertise verwachten. Ik ben dankbaar dat ik al zoveel mensen heb kunnen laten ervaren dat kwetsbaarheid niets te maken heeft met zwakte, maar juist met KRACHT.

Vind je het nog spannend? Laten we dan eerst eens kennis maken met elkaar. Je kunt een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek afspreken door het contactformulier in te vullen op mijn website: www.jomare.nl/contact.

Mocht je mensen kennen waar dit blog ook welkom is, voel je dan vrij om het door te sturen.