Hey Mam!
Ken jij dat gevoel, dat je soms zó geraakt kunt worden door muziek? Het is geweldig dat muziek de kracht heeft om ons in een bepaalde stemming te brengen. Voor mij is muziek altijd een enorme hulpbron geweest.
Zingen en naar muziek luisteren heb ik van huis uit met de paplepel meegekregen. Ik weet niet beter dat mijn moeder altijd zong en mijn vader de liedjes floot. En ik doe precies hetzelfde, zonder dat ik me dat bewust ben. Ik zing echt overal.
Wat ik me ook nog heel goed kan herinneren is hoe ik als jong meisje urenlang met mijn oudste broer naar allerlei muziek luisterde. Wat waren dat gouden momenten!
Een dag geen muziek, is een dag niet geleefd
Muziek kan mij bijvoorbeeld enorm raken door de tekst. Die kan soms zo recht in het hart binnenkomen. Dat gebeurde mij enkele weken geleden. Ik hoorde een lied van Miss Montreal (Sanne Hans) bij het programma De beste zangers van Nederland 2020. Het lied heet: ‘Hey mam’. Misschien heb je het ook gehoord en anders kun je via de volgende link https://www.youtube.com/watch?v=hQbYGo1ZbuU eens luisteren wat het lied bij jou doet.
‘Hey mam’, het zijn maar gewoon twee woorden, maar wat kwamen juist deze twee woorden bij me binnen. Van het ene op het andere moment, rolden de tranen over mijn wangen. Ze waren er opeens. Zachte tranen, stil liefdevol verdriet. Verdriet om het gemis. Verdriet om het niet meer in levende lijve kunnen uitspreken van de woorden: ‘Hey mam’. Even niet meer dochter kunnen zijn van ‘mijn mam’, omdat er slechts maar één persoon is waar je dit tegen kunt zeggen.
Mijn moeder overleed zo’n 28 jaar geleden en de tranen verbaasde me dan ook enigszins. Misschien was ik nog wat extra gevoelig, omdat ik dit jaar ook mijn vader was verloren? Ach, wat maakte het ook uit. Ik vond het wel even lekker om deze tranen te huilen. Het moment gaf in ieder geval aanleiding om mijn partner te vertellen over ‘mijn mam’. Hoe heerlijk was dat om juist aan hem te vertellen wat een bijzondere mam ik had gehad! En hoewel het zeker niet allemaal rozengeur en maneschijn was in deze ouder-kindrelatie, merkte ik hoe dankbaar en trots ik was op ‘mijn mam’.
Achter iedere traan van verdriet, schuilt een glimlach van herinnering
Mijn mam, die met een klein pannetje bij mij op visite kwam, toen ik net op mezelf woonde. Zij had mij horen vertellen dat de pannen die ik had gekocht wel erg groot waren voor die twee aardappels die ik at, dus ja, zij had bij een volgend bezoek een klein pannetje mee. Hoe lief! Ik kan het pannetje nu nog zo voor me zien. Ook kan ik nu zo goed inzien met hoeveel liefde juist dat pannetje was gekocht. Zo deed zij dat.
En een mam die zo trots was op haar dochter en mij kwam helpen met mijn verjaardagsfeestje in de klas van mijn eerste baan als juf op de basisschool. Een moeder die op haar knieën met een blinddoek voor aan het koekhappen was om aan de kinderen te laten zien hoe je moest koekhappen. Hey mam, wat was dat tof dat we samen konden genieten van de dingen die we zelf ook zo graag deden met kinderverjaardagen.
En een mam die zo goed kon luisteren. Als kind vond ik dat allemaal maar zo normaal.
Jaren terug vertelde een oud schoolvriendin die vroeger bij ons thuis kwam: ‘Jouw moeder kon zo goed luisteren’. Ik was verbaasd. Realiseerde me dat totaal niet. Ze vervolgde: ’Als je bijvoorbeeld op kamp was geweest en thuis kwam vol verhalen, dan zat jouw moeder klaar met een luisterend oor en een kopje thee. Zij luisterde net zo lang, totdat jij was uitverteld.’
Voor deze oud schoolvriendin zo speciaal, omdat dit bij haar thuis niet werd gedaan. Zoveel dingen die we allemaal maar voor lief nemen en pas later realiseren hoe bijzonder ze zijn, als het er niet meer is.
De poort van mijn hart
Mijn partner luisterde rustig naar mij en wreef zacht met zijn hand over mijn rug. Zo kon dit stuk herinnering er zo mooi zijn. Een diepe zucht was het gevolg, toen ik verschillende herinneringen had benoemd. Wat was dat fijn om hierover te praten. En hoe heerlijk was het om toch te kunnen voelen dat juist ‘mijn mam’ in dit moment, van zo dichtbij, zo intens voelbaar voor me was. En ook al miste ik het fysieke deel, de herinneringen aan mijn mam zouden altijd blijven bestaan. Ik kon ze voelen, ja ik kon ze voelen in mijn hart.
Rouw is de pijn die we moeten betalen voor de liefde die we voor iemand voelen
In mijn werk heb ik de afgelopen 17 jaar vele rouwprocessen mogen begeleiden en allemaal zijn ze even bijzonder geweest. Geen enkel proces is hetzelfde verlopen. Ieder verwerkingsproces is uniek, om de eenvoudige reden dat ieder mens uniek is en alle situaties verschillen. Het waren niet alleen rouwprocessen waarbij een dierbare was verloren, maar er waren ook processen van rouw doordat een ziekte in het leven was binnengeslopen. Of ouders die een miskraam hadden gehad en hun leven na dit verlies weer verder vorm moesten geven. Maar ook het verliezen van een baan behoort tot de rouwprocessen. Rouw kent vele facetten en is een breed begrip.
Het leven is een ononderbroken stroom van veranderingen
Het hele leven is een aaneenschakeling van grote en kleine veranderingen en iedere verandering impliceert afscheid en verlies. Om verdriet vorm te geven waarin het rustig wordt, heeft het verschillende fases te doorlopen en heeft het tijd en aandacht nodig.
Als je je verdriet niet met anderen deelt, zul je je eenzaam voelen. En je bent dan eenzaam, omdat niemand je leert kennen met je kwetsbare kant. Je ‘verdrietige zelf’ is dan alleen en dat geeft een leeg gevoel en is met niets anders te vullen. Juist het ‘delen’ van verdriet en de troost kunnen nemen is van groot belang om de veranderingen te durven aangaan.
Alleen door werkelijk en volledig afscheid te nemen, kun je namelijk al je aandacht weer in het NU mobiliseren en zul je in staat zijn om de wending die je leven heeft genomen te accepteren en vorm te geven. Uiteindelijk komen we dan van acceptatie naar aanvaarding. Dat is een proces in de tijd, waarin we stapje voor stapje kunnen helen. Aanvaarding vindt namelijk plaats in het hart en niet in het hoofd. Het verwerken van diepe pijn en diep verdriet biedt ons de mogelijkheid om de diepst mogelijke vrede en aanvaarding te bereiken.
Synchroniciteit
En terwijl ik tevreden na voel op de bank over de herinneringen aan ‘mijn mam’, komt er een Whatsapp binnen op mijn telefoon. Het is een bericht van mijn zoon. En hoe heerlijk is het, dat ik juist NU de eerste zin lees die begint met: ’Hey mam?’
Toeval of niet? Wat maakt het uit of we wel of niet geloven in toeval, het is geweldig dat dit berichtje juist nu binnenkomt. Ik voel me rijk dat ik moeder ben van twee geweldige zoons en ook al is hun leven ook met vallen en opstaan verlopen, ik blijf voor 100% hun mam en hoop nog lange tijd te mogen horen: ’Hey mam’.
Note
Misschien heb jij helemaal geen fijne herinnering aan je moeder. Dan zal dit blog iets anders met je doen. Kijk eens wie echt belangrijk is geweest in jouw leven en vul op de plaatsen waar ik schreef: Hey mam, de persoon in die het voor jou mag zijn. Dus bijvoorbeeld: Hey opa, hey oma, hey papa, hey partner, hey …enzovoort.
Verdriet dat ingehouden wordt en geen stem krijgt, kneust het hart
Wil jij naar aanleiding reageren op dit blog. Ik hoor het graag. Stuur je bericht naar: joke@jomare.nl.
Merk je bij jezelf dat er een taboe rust op verdriet? Mag je van jezelf geen verdriet voelen en vindt je het nog niet zo makkelijk om steun te ontvangen? De kans is dan groot dat jij je in het leven vooral groot houdt en veel dingen alleen wil oplossen. Dat houden we gerust een tijdje vol, maar biedt uiteindelijk niet de oplossing. Gevolg is namelijk dat de innerlijke spanning in je lichaam zich gaat vergroten. Dit kan na, soms tientallen, jaren leiden tot burn-out of lichamelijke klachten.
Wil je begeleiding in je rouwproces? Ik sta je graag bij om samen jouw weg hierin te ontdekken.
Maak een afspraak voor een kennismakingsgesprek door het formulier in te vullen op de website https://www.jomare.nl/contact of bel me op. Ik zie je snel.
Wil je meer lezen? Het boek Afscheid nemen van Riekje Boswijk-Hummel is een zeer toegankelijk boek over loslaten wat dierbaar is.
Ken je iemand kennen die dit blog mogelijk ook interessant zal vinden, voel je dan vrij om het door te sturen!