Systemisch Werk: Is er bij jou een Balans tussen Geven en Nemen?

Je zou de mensheid in twee verschillende groepen kunnen verdelen. Je hebt een groep echte GEVERS en een groep echte NEMERS. Ieder mens heeft zo z’n voorkeur. Het is belangrijk in iedere relatie (zowel zakelijk als privé) dat er een zeker evenwicht is tussen geven en nemen. Een goede balans zorgt voor een goede in- en uitstroom die gelijkwaardig is. Is dit niet het geval, dan bestaat de kans dat er vroeg of laat problemen ontstaan en de relatie scheef groeit en niet meer bevredigend is.

Geven en nemen zijn processen die gestuurd worden vanuit ons onderbewustzijn. Je kunt je misschien wel voorstellen dat je in de loop van de jaren een heleboel overtuigingen hebt gecreëerd rond dit onderwerp. De basis van die overtuigingen ligt in het gezin en de omgeving waar je bent groot gebracht. Wat heb jij vroeger gehoord over Geven en Nemen? Misschien wil je even stilstaan bij de volgende vragen:

• Welke groep is voor jou het meest vertrouwd? GEEF jij liever of NEEM jij liever?

• Met welke bedoeling geef jij en met welke bedoeling neem jij?

• Welke overtuigingen spelen er vanuit je verleden?

• Welk inzicht heb je nu gekregen en wat ga je NU mogelijk anders doen?

Geven en Nemen versus Schuld en Onschuld.

Misschien klinkt het vreemd in de oren, maar geven en nemen heeft alles te maken met SCHULD en ONSCHULD. De eerste keer dat ik dat hoorde was ik enigszins in verwarring, want zo had ik dat nog nooit gezien. Ik ga een voorbeeld geven om het meer inzichtelijk te maken hoe deze dynamiek werkt. Stel, wij zijn vrienden van elkaar en jij verteld mij dat je helemaal blij wordt om boeken te lezen over persoonlijke ontwikkeling. Met die opmerking in mijn hoofd loop ik direct  naar mijn uitgebreide boekenkast en haal er 5 boeken uit. Ik zeg tegen je: ”Die mag je hebben”.  Een week later kom je weer en geef ik je nog 5 boeken die je mag hebben. De week daarop weer… Kun je aanvoelen wat er gebeurd op zo’n moment? Is er een gezond evenwicht in onze vriendschapsrelatie? Ik ben de gever en ben onschuldig. Ik geef je tenslotte zo maar 15 boeken cadeau. Jij hebt de boeken aangenomen en staat bij mij ‘in de schuld’. De balans is zoek en de nemer zal zich hoogst waarschijnlijk ongemakkelijk gaan voelen en iets gaan bedenken om het evenwicht te herstellen.

Het liefst blijven we onschuldig in het leven, maar je begrijpt dat dit niet kan, want geven en nemen komt iedere dag in verschillende contexten terug.
Begrijp me goed, ik wil niet pleiten om een lijstje bij te houden van wat geef jij en wat geef ik, wat neem jij en wat neem ik. In een gezonde relatie hoef je daar nauwelijks bij stil te staan, omdat je voelt dat het oké is. Toch kennen we allemaal wel situaties waarbij de balans niet in orde was en dat dit leidde tot problemen. Ik zie veel onvrede bij mensen als dit thema een rol speelt. Gevoelens van boosheid, verdriet, frustratie en onmacht komen dan vaak boven. Veel relaties blijven elkaar verwijten maken en komen regelmatig in een stuk strijd terecht.

De invloed vanuit ons verleden.

Vanuit mijn systeem van herkomst heb ik gezien en ervaren hoeveel mijn moeder heeft gegeven en enorm veel moeite had om te nemen. Mijn vader en de vier kinderen stonden altijd op de eerste plaats. Toen ik ging trouwen en kinderen kreeg, volgde ik haar voorbeeld. Ik wist niet beter of dat hoorde zo. Veel vrouwen van mijn leeftijd zullen zich hierin herkennen. Als mensen mij vroegen hoe het met mij ging, begon ik te vertellen hoe het met mijn partner ging en met de kinderen. Dat behoorde tot een van mijn vertrouwde patronen, maar daarvan was ik mij toen totaal niet bewust.  Ik wist niet beter dat je dat als vrouw op die manier te doen had. Hier zie je dus de gigantische invloed hoe dergelijke dynamieken doorwerken in generaties.
Ik kwam met deze overtuigingen over geven en nemen in de knoei binnen mijn huwelijk en ik heb een hele uitdaging gehad in mijn eigen proces om meer inzicht te krijgen in deze thematiek en te voelen hoe het was om ‘in de schuld’ te staan, omdat ik uiteindelijk koos voor mezelf en besloot om te gaan scheiden.

Geven en nemen start vanuit jezelf.

Geven blijf ik fijn vinden, maar ontvangen ook. Zorg dat je beide kanten met aandacht ervaart. Dat vraagt van je dat je in contact kunt staan met je eigen verlangens. Maak duidelijk aan je omgeving wat belangrijk voor je is en wees volwassen genoeg om in te zien dat die wensen niet altijd  gerealiseerd kunnen worden.
Hoe mooi zou het zijn als we vol liefde kunnen geven en ook kunnen ontvangen. Je ziet dat ik het woord ‘nemen ’ nu heb vervangen door ontvangen. Voor mijn gevoel ligt er een enorm verschil in nemen en ontvangen in welke relatie dan ook. Het werkelijk ontvangen wat de gever geeft, is prachtig voor zowel de gever als de ontvanger. Hier komt voor mij ook het wederzijds respect voor elkaar in terug.

Teveel geven en teveel nemen heeft zo z’n gevolgen.

Te veel geven kan je uitputten en doordat je de mensen om je heen te afhankelijk van je maakt, kan het ook nog gebeuren dat ze daardoor onredelijk kwaad op je worden. Je hebt echter vaak zelf deze situatie gecreëerd. Met welke bedoeling ben je voortdurend aan het geven? Wat wil je daarmee bereiken? Kijk wat er gebeurt als je een keer niet meteen naar voren springt om hulp aan te bieden. Hoe vaak heb jij ongevraagd je hulp en advies aangeboden? Denk je dat jouw hulp en advies altijd effectief is geweest? Heb je dat weleens gecommuniceerd met de ander?

Echte nemers hebben dikwijls een overtuiging die te maken heeft met schaarste. Op een diepe laag zijn ze verbonden dat er niet genoeg is voor iedereen. Het ontbreekt hen dikwijls aan zelfwaardering, zelfvertrouwen en bevestiging.

Conclusie:

Ontwikkel een ‘gezond’ evenwicht tussen geven en nemen. Kies relaties die jou iets kunnen geven en leer te genieten van de balans van geven en nemen. Geef met open hart, zonder verwachtingen, maar breng tevens je geven in balans met de bereidheid ook te ontvangen. Ik sluit dit blog af met een wijze quote uit het systemisch werk.

“Wil je het leven in volle omvang nemen, dan moet je bereid zijn om in de schuld te staan. ”

Kijk eens wat deze quote bij je oproept en laat het me weten. Ik hoop oprecht dat jij je eigen weg in het leven durft te gaan, los wat anderen ervan vinden. Reacties zijn welkom.  Stuur je bericht naar joke@jomare.nl.

Vonken van verlangen. Geschreven door Wibe Veenbaas & Joke Goudswaard.
De wijsheid is voortdurend onderweg. Geschreven door Bert Hellinger.
De verborgen dynamiek van familiebanden. Geschreven door Bert Hellinger.
Stilte in het midden. Geschreven door Bert Hellinger.
Jij hoort bij ons. Geschreven door Marianne Franke-Gricksch.

Ken je iemand kennen die dit blog mogelijk ook interessant zal vinden, voel je dan vrij om het door te sturen!